Γνώριζες ότι η απαίτηση αντιτίμου για την είσοδό σου στην παραλία είναι παράνομη;

Νομός που προβλέπει την ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό και τις παραλίες

Ι. Σύμφωνα το νόμο 2971/2001 «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 285Α) ο αιγιαλός[1] και η παραλία[2] είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται. Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του Κράτους, ο κύριος δε προορισμός τους είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση προς αυτές[3]...

Περί της κοινοχρήστου ιδιότητας του αιγιαλού και της παραλίας όριζε και ο προϊσχύσας Α.Ν. 2344/1940[4].

Περαιτέρω ο Αστικός Κώδικας περιλαμβάνει στα ενδεικτικώς απαριθμούμενα στο άρθρο 967 αυτού κοινόχρηστα πράγματα και τον αιγιαλό. Ειδικότερα κατά τα επί λέξει αναφερόμενα στην ως άνω διάταξη πράγματα κοινής χρήσεως είναι «ιδίως τα νερά με ελεύθερη και αέναη ροή, οι δρόμοι, οι πλατείες, οι αιγιαλοί, τα λιμάνια και οι όρμοι, οι όχθες πλευσίμων ποταμών, οι μεγάλες λίμνες και οι όχθες τους».

Πέραν των ανωτέρω ενδεικτικώς απαριθμουμένων στο ως άνω άρθρο 967 ΑΚ κοινοχρήστων πραγμάτων, δια του ως άνω άρθρου ετέθη εκτός συναλλαγής και κάθε άλλο πράγμα, μη καταριθμούμενο μεν σε αυτό, υπηρετούν όμως την κοινή χρήση, οία είναι και η παραλία[5].

Ο αιγιαλός και η παραλία ως κοινόχρηστα πράγματα κείνται εκτός συναλλαγής σύμφωνα με το άρθρο 966 ΑΚ και περιλαμβάνονται στη δημόσια κτήση, ως δέον να ερμηνεύεται ορθώς το στο άρθρο 968 του Αστικού Κώδικα μνημονευόμενο δικαίωμα κυριότητας του Δημοσίου ή του Δήμου, αναγνωριζομένου επ’ αυτών ιδιοτύπου δικαιώματος της Πολιτείας, συναπτομένου προς την άσκηση της δημόσιας εξουσίας προς ρύθμιση της κοινής χρήσεως[6].

Η δημοσία κτήση διακρίνεται από την ιδιωτική περιουσία του Κράτους (domaine prive), την οποία το Κράτος (και αντιστοίχως τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου) χρησιμοποιεί κατά βούληση και εκποιεί κατά βούληση.

Βέβαια στο δίκαιο παρατηρείται άμβλυνση της άλλοτε οξείας διάκρισης μεταξύ της ιδιωτικής περιουσίας του Κράτους και της δημόσιας κτήσεως, με την πρόβλεψη της δυνατότητας ιδιωτικής χρησιμοποιήσεως της δημόσιας κτήσης, πράγμα το οποίο μειώνει την έννοια του κοινοχρήστου και καθιστά κατά παράδοξο τρόπο, εκμεταλλεύσιμο και προσοδοφόρο ένα κτήμα, το οποίο είναι καθ’ εαυτό αναπαλλοτρίωτο[7].

Χαρακτηριστική εν προκειμένω είναι η διάταξη της παρ. 5 του 2 του ν. 2971/2001, σύμφωνα με την οποία «ο παλαιός αιγιαλός και η παλαιά όχθη ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και καταγράφονται ως δημόσια κτήματα».

Η ως άνω διάταξη, η εφαρμογή της οποίας συνεπάγεται την άρση της κοινοχρησίας του παλαιού αιγιαλού, ο οποίος ως επέκταση του φυσικού αιγιαλού[8] είναι απολύτως αναγκαίος για την ελεύθερη και ακώλυτη προσπέλαση του τελευταίου, δέον να κριθεί κατά την άποψη της γραφούσης αντισυνταγματική, ως αντικειμένη στο άρθρο 24 του Συντάγματος, το οποίο κατά τα ευθύς κατωτέρω ειδικότερον αναφερόμενα προστατεύει όχι απλώς τον αιγιαλό και την παραλία αλλά τα παράκτια οικοσυστήματα (ΣτΕ 3346/1999), τα οποία δύνανται να εκτείνονται και πέραν της παραλίας, στην περιοχή του παλαιού αιγιαλού και απώτερον ακόμα, αν τούτο επιβάλλεται από τη φύση τους.

Μνημονευτέα εν προκειμένω η σχετική με το παλαιό αιγιαλό νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία «εν όψει της φύσεως του τμήματος αυτού της ξηράς, ως ανεπιδέκτου κτήσεως ιδιωτικών δικαιωμάτων όταν καταλαμβανόταν από τις αναβάσεις των χειμερίων κυμάτων, μετά την επέκταση των ορίων της ακτογραμμής προς τη θάλασσα καθίσταται τμήμα της δημόσιας κτήσης» (ΣτΕ 1508/2003, 465/2009).

Από το κατοχυρούμενο στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος ως και στο άρθρο 57 του Αστικού Κώδικα δικαίωμα στην προσωπικότητα απορρέει δικαίωμα του ατόμου προς χρήση του αιγιαλού και της παραλίας ως κοινοχρήστων πραγμάτων.

Το δικαίωμα χρήσης των αγαθών αυτών αποτελεί ιδιωτικού δικαίου έκφανση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον, όπως τούτο έμμεσα τριτενεργεί, μέσω των διατάξεων των άρθρων 57 και 966 επ. ΑΚ.

Η προσβολή της χρήσης ή κοινής ωφέλειας των ως άνω κοινοχρήστων περιβαλλοντικών αγαθών δια της υποβάθμισης τους συνιστά προσβολή της προσωπικότητας σύμφωνα με το άρθρο 57 και γεννά αξίωση για άρση της προσβολής, για παράλειψη της στο μέλλον, για αποζημίωση και για ικανοποίηση της ηθικής βλάβης (άρθρα 57 και 59 ΑΚ)[9].

ΙΙ. Η νομολογία του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ ερμηνεύουσα υπό το φως των οδηγιών της Agenda 21 το άρθρο 24 του Συντάγματος το οποίο προστατεύει το φυσικό περιβάλλον[10], χερσαίο και θαλάσσιο, έκρινε, προκειμένου περί των τελευταίων, ότι το ως άνω άρθρο αναφέρεται όχι απλώς στον αιγιαλό και στην παραλία αλλά στα παράκτια οικοσυστήματα (ΣτΕ 3346/1999), τα οποία δύνανται να εκτείνονται και πέραν της παραλίας, στην περιοχή του παλαιού αιγιαλού και απώτερον ακόμα, αν τούτο επιβάλλεται από τη φύση τους.

Περαιτέρω σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ τα παράκτια οικοσυστήματα ως ευπαθή (ΣτΕ 978/2005), χρήζουν αυξημένης προστασίας (ΣτΕ 1500/2000) και είναι δεκτικά μόνον ηπίας διαχειρίσεως και αναπτύξεως, η οποία και μόνο τυγχάνει βιώσιμη (ΣτΕ 1790/1999, 1129/1999, 3344/1999).

Η ήπια διαχείριση των παράκτιων οικοσυστημάτων αποτελεί κρατική αρμοδιότητα, που ασκείται με αποκλειστικό γνώμονα το δημόσιο συμφέρον (ΣτΕ 4011/2004).

Η  εκτέλεση τεχνικού έργου επί των παρακτίων οικοσυστημάτων επιτρέπεται μόνο εφόσον τούτο εμπίπτει στην έννοια της ήπιας διαχειρίσεως, εξυπηρετεί δημόσιο συμφέρον και είναι βιώσιμο. Η βιωσιμότητα ενός έργου προκύπτει από τη χωροθέτηση του, τους όρους της γενικής περιβαλλοντικής μελέτης που το προβλέπει και την ένταξη του στο συνολικό προγραμματισμό της επέμβασης στην ακτή (ΣτΕ 327/1999). Επιπλέον η συνταγματική προστασία των παράκτιων οικοσυστημάτων περιλαμβάνει την κατά το φυσικό προορισμό χρήση τους και ιδίως τη διασφάλιση του δικαιώματος της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτά σε όλους καθώς επίσης και την κατά προορισμό κοινοχρησία αυτών.

Κατά συνέπεια αποκλείονται χρήσεις, οι οποίες εμποδίζουν την κατά προορισμό χρήση των χώρων αυτών, δηλαδή της ελεύθερης και ανεμπόδιστης επίσκεψης, παραμονής, διέλευσης και κολύμβησης (ΣτΕ 3346/1999).

Περαιτέρω δεν επιτρέπεται η παραχώρηση αποκλειστικών ιδιωτικών δικαιωμάτων επί των παρακτίων οικοσυστημάτων δια των οποίων αναιρείται η κοινή χρήση, νόμος δε που ορίζει το αντίθετο, ως η ανωτέρω αναφερθείσα διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 2971/2001, σύμφωνα με την οποία ο παλαιός αιγιαλός και η παλαιά όχθη ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου, αντίκειται στην κατά τα ως άνω βασική αποστολή των παρακτίων οικοσυστημάτων, ήτοι την εξυπηρέτηση της επαφής του ανθρώπου με τη θάλασσα και δέον να θεωρηθεί ως αντισυνταγματικός[11].

ΙΙΙ. Εξάλλου η Ευρωπαϊκή Ένωση ενόψει της μεγάλης περιβαλλοντικής, οικονομικής, κοινωνικής, πολιτισμικής και ψυχαγωγικής σημασίας της παράκτιας ζώνης για την Ευρώπη, της μοναδικότητας της βιοποικιλότητας των παράκτιων ζωνών από απόψεως χλωρίδας και πανίδας, της συνεχούς υποβάθμισης των συνθηκών στις ευρωπαϊκές παράκτιες ζώνες και του αυξανόμενου κινδύνου που διατρέχουν εξαιτίας των κλιματικών μεταβολών, της αύξησης του πληθυσμού και της εξέλιξης των οικονομικών δραστηριοτήτων και της κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω αναγκαιότητας εφαρμογής μίας περιβαλλοντικά αειφόρου, οικονομικά δίκαιης, κοινωνικά υπεύθυνης και πολιτισμικά ευαίσθητης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών υιοθέτησε τη Σύσταση 2002/413 της 30ης Μαΐου 2002 «σχετικά με την εφαρμογή στην Ευρώπη της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών».

Με την ως άνω σύσταση συστήνεται στα κράτη-μέλη η υιοθέτηση μίας στρατηγικής προσέγγισης όσον αφορά το σχεδιασμό και τη διαχείριση των παράκτιων ζωνών τους, που βασίζεται μ.α. στην προστασία του παράκτιου περιβάλλοντος και στην αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων τόσο του θαλάσσιου, όσο και του χερσαίου στοιχείου της παράκτιας ζώνης, στην αναγνώριση της απειλής που συνιστούν οι κλιματικές μεταβολές για τις παράκτιες ζώνες, σε κατάλληλα και οικολογικώς υπεύθυνα μέτρα προστασίας των ακτών, στην παροχή κατάλληλων και προσιτών εκτάσεων για το κοινό, τόσο για την αναψυχή, όσο και για την αισθητική απόλαυση και στη βελτίωση του συντονισμού των δράσεων, που αναλαμβάνουν όλες οι ενδιαφερόμενες αρχές.

Τα κράτη-μέλη καλούνται να χαράξουν εθνικές στρατηγικές εφαρμογής της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών επί τη βάσει συγκεκριμένων αρχών [συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών (οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι, οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν τους κατοίκους παράκτιων ζωνών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και ο επιχειρηματικός τομέας) στη διαδικασία διαχείρισης, συμμετοχή των αρμόδιων διοικητικών φορέων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, διατομεακή ολοκλήρωση, διαχείριση επί τη βάσει ευρείας σφαιρικής προοπτικής (θεματικής και γεωγραφικής) λαμβάνουσας υπόψη την αλληλεξάρτηση και ανομοιότητα των φυσικών συστημάτων και των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, που επηρεάζουν τις παράκτιες περιοχές καθώς και επί τη βάσει μακροπρόθεσμης προοπτικής, λαμβάνουσας υπόψη την αρχή της προφύλαξης καθώς και τις ανάγκες των σημερινών και των μελλοντικών γενεών)[12].

Περαιτέρω η κοινοτική οδηγία 2001/42 «σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων», η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την Υπουργική Απόφαση  107017/2006 (ΦΕΚ Β΄1225/5.9.2006), καθιερώνει την υποχρέωση εκτίμησης  των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σχεδίων και προγραμμάτων εθνικού, περιφερειακού, νομαρχιακού, ή τοπικού χαρακτήρα, που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όταν βρίσκονται ακόμη στο στάδιο του σχεδιασμού και του προγραμματισμού.

Είναι προφανές ότι έργα και δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις παράκτιες ζώνες εμπίπτουν υποχρεωτικά στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω οδηγίας, η οποία ανάγεται σε σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης των περιοχών αυτών[13]

Εκ πάντων των ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι είναι αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός της στην Ελλάδα ισχύουσας σχετικής κοινής νομοθεσίας περί αιγιαλού και παραλίας ώστε να εναρμονιστεί με το κοινοτικό δίκαιο ως και με το άρθρο 24 του Συντάγματος, όπως έχει ερμηνευθεί από την ανωτέρω παρατεθείσα πρωτοπόρο νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, τα οποία αναφέρονται στην προστασία των παράκτιων οικοσυστημάτων, έννοιας ευρύτερης εκείνης του αιγιαλού και της παραλίας[14].

[1] Κατά την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2971/2001 «Αιγιαλός» είναι η ζώνη της ξηράς, που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της.

[2] Κατά την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2971/2001 «Παραλία» είναι η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό, καθορίζεται δε σε πλάτος μέχρι και πενήντα (50) μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα.

[3] Πρβλ. σχετικά με τα ανωτέρω άρθρο 2 παρ. 1, 2 και 3 του ν. 2971/2001.

[4] Πρβλ. άρθρα 1 και 5 Α.Ν. 2344/1940, βλ. σχετικά και Ευ. Δωρή, Τα Δημόσια Κτήματα, εκδ. Αφοί Π. Σάκκουλα, 1980, σ. 358 με παραπομπή σε σχετική νομολογία και βιβλιογραφία, Γ. Μπαλή, Γενικαί Αρχαί του Αστικού Δικαίου, έκδοση έκτη, Αθήνα, 1951, σ. 523.

[5] Βλ. σχετικά με τα ανωτέρω, Μ. Στασινόπουλο, Νομικαί Μελέται, Αθήνα, 1972, σ. 59.

[6] Βλ. σχετικά, Ευ. Δωρή, όπ. π. σ. 357.

[7] Μιχ. Δ. Στασινόπουλος, Νομικαί Μελέται, Αθήνα, 1972, σ. 35,36, 90 επ.

[8] Κατά την παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2971/2001 «Παλαιός αιγιαλός» είναι η ζώνη της ξηράς, που προέκυψε από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα, οφείλεται σε φυσικές προσχώσεις ή τεχνικά έργα και προσδιορίζεται από τη νέα γραμμή αιγιαλού και το όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού.

[9] Σχετικά με τα ανωτέρω, βλ. Γλυκερία Σιούτη, Δίκαιο Περιβάλλοντος, Γενικό Μέρος Ι, Δημόσιο Δίκαιο και Περιβάλλον, Συμπλήρωμα, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2002, σ. 22 επ. με αναφορά σε σχετική νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων, Ευπραξία- Αίθρα Μαριά, Η νομική προστασία των δασών, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1998, σ. 252 επ., Ευ. Δωρή, όπ.π. σ. 357, Γ. Μπαλή, όπ. π., σ. 528).    

[10] Το άρθρο 24 περί προστασίας του περιβάλλοντος περιελήφθη στο Σύνταγμα το 1975. Κατά την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1975, που έγινε το 2001 τροποποιήθηκε και το ως άνω άρθρο. To άρθρο αυτό όπως σήμερα ισχύει προβλέπει τα εξής: «1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον». 2. Η χωροταξική αναδιάρθρωση της Χώρας, η διαμόρφωση, η ανάπτυξη, η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Κράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. «Οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης. Η σύνταξη εθνικού κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους». 3. Για να αναγνωριστεί μία περιοχή ως οικιστική και για να ενεργοποιηθεί πολεοδομικά, οι ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτή συμμετέχουν υποχρεωτικά, χωρίς αποζημίωση από τον οικείο φορέα, στη διάθεση των εκτάσεων που είναι απαραίτητες για να δημιουργηθούν δρόμοι,πλατείες και χώροι για κοινωφελείς γενικά χρήσεις και σκοπούς, καθώς και στις δαπάνες για την εκτέλεση των βασικών κοινόχρηστων πολεοδομικών έργων, όπως νόμος ορίζει. 4. Νόμος μπορεί να προβλέπει τη συμμετοχή των ιδιοκτητών περιοχής που χαρακτηρίζεται ως οικιστική στην αξιοποίηση και γενική διαρρύθμισή της σύμφωνα με εγκεκριμένο σχέδιο, με αντιπαροχή ακινήτων ίσης αξίας ή τμημάτων ιδιοκτησίας κατά όροφο, από τους χώρους που καθορίζονται τελικά ως οικοδομήσιμοι ή από κτίρια της περιοχής αυτής. 5. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και στην αναμόρφωση των οικιστικών περιοχών που ήδη υπάρχουν. Οι ελεύθερες εκτάσεις, που προκύπτουν από την αναμόρφωση, διατίθενται για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων ή εκποιούνται για να καλυφθούν οι δαπάνες της πολεοδομικής αναμόρφωσης, όπως νόμος ορίζει. 6. Τα μνημεία, οι παραδοσιακές περιοχές και τα παραδοσιακά στοιχεία προστατεύονται από το Κράτος. Νόμος θα ορίσει τα αναγκαία για την πραγματοποίηση της προστασίας αυτής περιοριστικά μέτρα της ιδιοκτησίας, καθώς και τον τρόπο και το είδος της αποζημίωσης των ιδιοκτητών. «Ερμηνευτική δήλωση: Ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους, ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές). Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά».

[11] Βλ. σχετικά με τα ανωτέρω και  Μ. Δεκλερή, Το Δίκαιο της Βιωσίμου Αναπτύξεως, έκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα 2000, σ. 193 επ.

[12] Σχετικά με τα ανωτέρω βλ. Εισαγωγή, Κεφάλαιο Ι και ΙΙ της ως άνω υπ’ αριθμ. 2002/413 Σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 

[13] Βλ. σχετικά με τα ανωτέρω και Έκδοση Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Αθήνα 2007 με τίτλο: «Προστασία του περιβάλλοντος. Άρθρο 24 του Συντάγματος. Αιγιαλοί και Παραλίες ανήκουν στους πολίτες». 

[14] Βλ. σχετικά, Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος, Πρώτο Υπόμνημα επί του Νομοσχεδίου περί Αιγιαλού και Παραλίας.

Όρκος των Ελλήνων βουλευτών

Όρκος των Ελλήνων βουλευτών
Άρθρο 59 του Συντάγματος


"Ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας και Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας
να
είμαι πιστός στην Πατρίδα και
το δημοκρατικό πολίτευμα,
να
υπακούω στο Σύνταγμα και τους νόμους
και να
εκπληρώνω ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου".

Η δύναμη της Ελληνικής γλώσσας

Αγγλικά με ελληνικές λέξεις Στις 26 Σεπτεμβρίου 1957 και στις 2 Οκτωβρίου 1959, ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Ξενοφών Ζολώτας, απηύθυνε δύο λόγους σε συναντήσεις της International Bank for Reconstruction and Development. Οι ομιλίες αυτές έγιναν στα αγγλικά με χρήση μόνο ελληνικών λέξεων, εξαιρουμένων των άρθρων και των προθέσεων.  Σχόλια από τον Καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα, Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος & διαχειριστή του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους, στην καταληκτήρια Συνεδρία της Συνόδου Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Πάντοτε επιθυμούσα να απευθυνθώ σε αυτή την Συνέλευση στα Ελληνικά, αλλά αντιλαμβάνομαι ότι θα ήταν πράγματι «Ελληνικά» για τους παρευρισκομένους στην αίθουσα αυτή. Ανακάλυψα όμως ότι θα μπορούσα να απευθύνω ένα χαιρετισμό στα Ελληνικά τα οποία, εν τούτοις, θα ήταν Αγγλικά για όλους. Με την άδειά σας, κ. Πρόεδρε, θα το κάνω τώρα χρησιμοποιώντας, με εξαίρεση τα άρθρα και τις προθέσεις, μόνον Ελληνικές λέξεις. _________________________________________________________________________ 26/9/1957 Kyrie, I eulogize the archons of the Panethnic Numismatic Thesaurus and the Ecumenical Trapeza for the orthodoxy of their axioms, methods and policies, although there is an episode of cacophony of the Trapeza with Hellas. With enthusiasm we dialogue and synagonize at the synods of our didymous Organizations in which polymorphous economic ideas and dogmas are analyzed and synthesized. Our critical problems such as the numismatic plethora generate some agony and melancholy. This phenomenon is characteristic of our epoch. But, to my thesis, we have the dynamism to program therapeutic practices as a prophylaxis from chaos and catastrophe. In parallel, a pan ethnic unhypocritical economic synergy and harmonization in a democratic climate is basic. I apologize for my eccentric monologue. I emphasize my eucharistia to you Kyrie, to the eugenic and generous American Ethnos and to the organizers and protagonists of this Amphictyony and the gastronomic symposia. 26 Σεπτεμβρίου 1957 Κύριοι, Ευλογώ τους άρχοντες του ∆ιεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Οικουμενικής Τραπέζης για την ορθοδοξία των αξιωμάτων τους, των μεθόδων και της πολιτικής, μολονότι υπάρχει ένα επεισόδιο κακοφωνίας της Τραπέζης με την Ελλάδα. Με ενθουσιασμό διαλογιζόμεθα και συναγωνιζόμεθα εις τις Συνόδους των διδύμων Οργανισμών, εις τις οποίες πολύμορφες οικονομικές ιδέες και δόγματα αναλύονται και συνθέτονται. Τα κρίσιμα προβλήματά μας, όπως ο νομισματικός πληθωρισμός γεννούν κάποια αγωνία και μελαγχολία. Αυτό το φαινόμενο είναι χαρακτηριστικό της εποχής μας. Αλλά, κατά την άποψή μου, έχουμε τον δυναμισμό να προγραμματίσουμε θεραπευτικές πρακτικές, ως μία προφύλαξη από το χάος και την καταστροφή. Παράλληλα, μία πανεθνική ανυπόκριτη οικονομική συνεργασία και εναρμόνιση μέσα σε ένα δημοκρατικό κλίμα είναι βασική. Απολογούμαι για τον εκκεντρικό μου μονόλογο. Εκφράζω με έμφαση τις ευχαριστίες μου προς εσάς, Κύριοι, προς το ευγενικό και γενναιόδωρο Αμερικανικό Έθνος και προς τους οργανωτές και τους πρωταγωνιστές αυτής της Αμφικτυονίας και των γαστρονομικών συμποσίων. _________________________________________________________________________ 2/10/1959 Kyrie, It is Zeus's anathema in our epoch for the dynamism of our economic and heresy of our economic methods and policies that we should agonize between the Scylla of numismatic plethora and the Charybdie of economic anemia. It is not my idiosyncrasy to be ironic or sarcastic but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists. Although they emphatically stigmatize numismatic plethora, they energize it through their tactics and practices. Our policies have to be based more on economic and less on political criteria. Our gnomon has to be a metron between political, strategic and philanthropic scopes. Political magic has always been ant economic. In an epoch characterized by monopolies, oligopolies, monopolistic antagonism and polymorphous inelasticities, our policies have to be more orthological. But this should not be metamorphosed into plethorophobie, which is endemic among academic economists. Numismatic symmetry should not antagonize economic acme. A greater harmonization between the practices of the economic and numismatic archons is basic. Parallel to this we have to synchronize and harmonize more and more our economic and numismatic policies pan ethnically. The scopes are more practicable now, when the prognostics of the political and economic barometer are halcyonic. The history of our didymous organizations in this sphere has been didactic and their Gnostic practices will always be a tonic to the polyonymous and idiomorphous ethnical economies. The genesis of the programmed organization will dynamize these policies. I sympathize, therefore, with the apostles and the hierarchy of our organizations in their zeal to programme orthodox economic and numismatic policies, although I have some logomachies with them. I apologize for having tyrannized you with my Hellenic phraseology. In my epilogue, I emphasize my eulogy to the philoxenous autochthons of this cosmopolitan metropolis and my encomium to you, Kyrie, and the stenographer. 2 Οκτωβρίου 1959 Δύο έτη αργότερα, το 1959, ο Ξ. Ζολώτας έδωσε μία άλλη ελληνοαγγλική ομιλία, ζητώντας να τον ακούσουν με προσοχή, ακόμα κ'αν υπήρχε ο κίνδυνος να κουράσει τους ακροατές του. Ιδού ο λόγος σε ελληνική «μεταγραφή": Κύριοι, Είναι «Διός ανάθεμα» στην εποχή μας και αίρεση της οικονομικής μας μεθόδου και της οικονομικής μας πολιτικής το ότι θα φέρναμε σε αγωνία την Σκύλλα του νομισματικού πληθωρισμού και τη Χάρυβδη της οικονομικής μας αναιμίας. Δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία μου να είμαι ειρωνικός ή σαρκαστικός αλλά η διάγνωσή μου θα ήταν ότι οι πολιτικοί είναι μάλλον κρυπτοπληθωριστές. Αν και με έμφαση στιγματίζουν τον νομισματικό πληθωρισμό, τον ενεργοποιούν μέσω της τακτικής τους και των πρακτικών τους. Η πολιτική μας θα έπρεπε να βασίζεται περισσότερο σε οικονομικά και λιγότερο σε πολιτικά κριτήρια. Γνώμων μας πρέπει να είναι ένα μέτρο μεταξύ οικονομικής, στρατηγικής και φιλανθρωπικής σκοπιάς. Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μονοπώλια, ολιγοπώλια, μονοπωλιακό ανταγωνισμό και πολύμορφες ανελαστικότητες, οι πολιτικές μας πρέπει να είναι πιο ορθολογιστικές, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να μεταμορφώνεται σε πληθωροφοβία, η οποία είναι ενδημική στους ακαδημαϊκούς οικονομολόγους. Η νομισματική συμμετρία δεν θα έπρεπε να ανταγωνίζεται την οικονομική ακμή. Μια μεγαλύτερη εναρμόνιση μεταξύ των πρακτικών των οικονομικών και νομισματικών αρχόντων είναι βασική. Παράλληλα με αυτό, πρέπει να εκσυγχρονίσουμε και να εναρμονίσουμε όλο και περισσότερο τις οικονομικές και νομισματικές μας πρακτικές πανεθνικώς. Αυτές οι θεωρήσεις είναι πιο εφαρμόσιμες τώρα, που τα προγνωστικά του πολιτικού και οικονομικού βαρομέτρου είναι χάλκινα. Η ιστορία της δίδυμης οργάνωσης σε αυτήν την σφαίρα είναι διδακτική και οι γνωστικές τους εφαρμογές θα είναι πάντα ένα τονωτικό στις πολυώνυμες και ιδιόμορφες εθνικές οικονομίες. Η γένεση μιας προγραμματισμένης οργάνωσης θα ενισχύσει αυτές τις πολιτικές. Γι΄ αυτόν το λόγο αντιμετωπίζω με συμπάθεια, αλλά όχι χωρίς κριτική διάθεση, ένα ή δύο θέματα με τους αποστόλους της ιεραρχίας των οργάνων μας στον ζήλο τους να προγραμματίσουν ορθόδοξες οικονομικές και νομισματικές πολιτικές. Απολογούμαι που σας τυράννησα με την ελληνική μου φρασεολογία. Στον επίλογό μου δίνω έμφαση στην ευλογία μου, προς τους φιλόξενους αυτόχθονες αυτής της κοσμοπολίτικης μητρόπολης καθώς και το εγκώμιό μου προς εσάς, κύριοι στενογράφοι.

Στην Ελλάδα μέσω Lidl το φονικό βακτήριο E.Coli

Κατεψυγμένα προϊόντα κρέατος από τη Γερμανία, μολυσμένα με το παθογόνο βακτήριο E. coli O157, εντοπίστηκαν από ελέγχους του ΕΦΕΤ στη Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα από την Περιφερειακή Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Πρόκειται για κατεψυγμένο προϊόν κιμά από βοδινό κρέας καικατεψυγμένα πικάντικα σουτζουκάκια από βοδινό κρέας, τα οποία διακινούνται από την εταιρείαLIDL.

Ο Ε.Φ.Ε.Τ. απαίτησε την άμεση ανάκληση και απόσυρση του συνόλου των συγκεκριμένων προϊόντων από την ελληνική αγορά και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικοί έλεγχοι. Καλούνται οι καταναλωτές που έχουν ήδη προμηθευτεί τα προϊόντα αυτά να μην τα καταναλώσουν.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ, Γιώργος Νυχάςτο στέλεχος που εντοπίστηκε στα προϊόντα που διακινήθηκαν μέσω της Lidl δεν είναι το ίδιο με αυτό που εντοπίστηκε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά είναι εξίσου επικίνδυνο.

«Οι καταναλωτές δεν πρέπει να ανησυχούν, γιατί όλο αυτό δείχνει πόσο καλά αντανακλαστικά έχει ο ΕΦΕΤ, καθώς κατά τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων και σε συνεργασία με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, που έκανε την ανάλυση, εντοπίστηκε η μολυσμένη παρτίδα και ζητήθηκε η άμεση απόσυρσή της», τόνισε ο κ. Νυχάς.

Συγκεκριμένα πρόκειται: κατεψυγμένο προϊόν κιμά από βοδινό κρέας, σε κλειστή συσκευασία των 500 g (2 Χ 250 g), με την εμπορική επωνυμία «Marvest», που διακινήθηκε από τη γερμανική επιχείρηση «Griechenland Rind, Vion Hilden GmbH» (Westring 21, D-40721, Hilden) στην ελληνική εταιρεία «LIDL Hellas & ΣΙΑ Ο.Ε.». 

Το εν λόγω προϊόν έχει αριθμό παρτίδας L91185010 και ημερομηνία λήξης 6-11-2011, και κατεψυγμένα πικάντικα σουτζουκάκια από βοδινό κρέας, σε κλειστή συσκευασία των 1000 gr, με την εμπορική επωνυμία «Marvest», που διακινήθηκε από τη γερμανική επιχείρηση «Vion Convenience GmbH» (Postfach 1269 21, D-31502, Wunstorf) στην ελληνική εταιρεία «LIDL Hellas & ΣΙΑ Ο.Ε.». Το εν λόγω προϊόν έχει αριθμό παρτίδας L1 102 BT και ημερομηνία λήξης 8-11-2011.


Πηγή: http://www.cosmo.gr/News/Hellas/331559.html

Ελληνικές λέξεις στην αγγλική γλώσσα

1 στις 4 αγγλικές λέξεις είναι ελληνική έρευνα του Αριστείδη Κωνσταντινίδη Εκατόν πενήντα και πλέον, χιλιάδες ελληνικές λέξεις, περιέχει η αγγλική γλώσσα και η διεθνής επιστημονική ορολογία.  Η μια στις τέσσερις αγγλικές λέξεις είναι ελληνική. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η μοναδική εργασία του συγγραφέα από τη Θεσσαλονίκη κ. Αριστείδη Κωνσταντινίδη, που κράτησε 28 χρόνια. Το λεξικογραφικό ενδιαφέρον, είναι τέτοιο, που αποδεικνύει ότι η ελληνική γλώσσα, είναι η γλώσσα των επιστημών και της λόγιας έκφρασης, στην αγγλική γλώσσα. Μέχρι το 1991 υπήρχαν δύο μόνο εργασίες για την επίδραση της ελληνικής γλώσσας στο ευρωπαϊκό λεξιλόγιο. Η μια για την γαλλική γλώσσα με 1250 ελληνικές ρίζες και η άλλη για τη γερμανική με 1450 λέξεις, πράγμα φτωχό για τον πλούτο της ελληνικής. Σήμερα, η αγγλική γλώσσα έχει λέξεις από τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Ηρόδοτο, τον Ιπποκράτη, το Θουκυδίδη, το Γαληνό. Η επίδραση που έχει ασκήσει η ελληνική γλώσσα στο ευρωπαϊκό λεξιλόγιο και ιδιαίτερα στην αγγλική είναι εν μέρει γνωστή, αλλά όχι συστηματικά καταγεγραμμένη και τεκμηριωμένη. Οι δύο εργασίες που υπήρχαν η μια για τη γαλλική και η άλλη για τη γερμανική περιελάμβαναν περί τις 1500 ρίζες λέξεις, που όχι μόνο δεν έδιναν μια ολοκληρωμένη εικόνα της επίδρασης, αλλά αντίθετα, δημιουργούσαν παραπλανητική εικόνα, σε βάρος της ελληνικής. Πολλοί ξένοι επιστήμονες γνωρίζουν και αναγνωρίζουν, το θεμελιώδη ρόλο, που έχει παίξει η ελληνική, στον καθορισμό του λεξιλογίου του κλάδου τους, αλλά μόνο ως προς τον δικό τους κλάδο. Δεν έχουν μια σφαιρική εικόνα, της συνολικής επίδρασης, που έχει ασκηθεί και στους άλλους επιστημονικούς κλάδους. Οι αμφισβητήσεις για το μέγεθος της επίδρασης, της ελληνικής, προέρχονται κυρίως από τον ελλαδικό χώρο, όπου ελλείψει συγκεκριμένων και ολοκληρωμένων εργασιών, υποβαθμίζονται οι δανεισμοί που έχουν λάβει οι άλλες γλώσσες από την ελληνική. Είναι ακόμα γεγονός ότι όλες οι γλώσσες, δανείζουν και δανείζονται και δεν υπάρχει βεβαίως μια καθαρόαιμη γλώσσα. Ωστόσο, όλες οι γλώσσες, ούτε έχουν δανειστεί ούτε έχουν δανείσει, τον ίδιο αριθμό λέξεων, ούτε ακόμα και την ίδια ποιότητα, λέξεων. Το 1991, στο βιβλίο του ο κ. Κωνσταντινίδης "οι ελληνικές λέξεις στην αγγλική γλώσσα", περιελάμβανε 20.600 ελληνικές λέξεις. Καλύπτει όλες τις λέξεις της καθομιλουμένης και τις λέξεις όλων των επιστημονικών κλάδων, πλην της βοτανολογίας, χημείας και ζωολογίας. Εάν προσθέσουμε σε αυτές τις αμιγώς ελληνικές λέξεις, αυτές που κατά το ήμισυ είναι ελληνικές ως προς το πρώτο ή το δεύτερο συνθετικό τους, τότε το ποσοστό ανέρχεται σε 68%. Στην ονοματολογία των ζώων, όλων των κλάδων, που περιλαμβάνει όλα τα γένη των ζώων, που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι το 1975, η ελληνική συμμετοχή, ανέρχεται σε 181.102 αμιγείς ελληνικές λέξεις. Εάν προσθέσουμε και τις κατά το ήμισυ ελληνικές λέξεις, τότε το 74,48% είναι ελληνικές λέξεις. Παρά την εκπληκτική αυτή συμμετοχή, η ελληνική αδράνεια, έχει επιτρέψει να έχει καθιερωθεί διεθνώς η άποψη ότι στη ζωολογία, επικρατεί δήθεν λατινική ορολογία. Όλες αυτές οι λέξεις, που έχουν καταγραφεί, στην έρευνα του κ. Κωνσταντινίδη, είναι λέξεις που οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί, στα εγκυρότερα λεξικά τους, αναγνωρίζουν και παραδέχονται, ότι έχουν ελληνική προέλευση. Η έρευνα λοιπόν, δεν έχει βασιστεί σε προσωπικές ερμηνείες ετυμολογίας. Επιπλέον πολλά λεξικά πλην αυτό της Οξφόρδης σταματούν δυστυχώς στη λατινική ρίζα και δεν αναφέρουν για διαφόρους λόγους, εάν προήλθε από την ελληνική η συγκεκριμένη λατινική ρίζα π.χ. η λέξη Electric, ηλεκτρισμός αναφέρεται ότι προέρχεται από το λατινικό electrum, δεν γίνεται όμως αναφορά ότι αυτό προήλθε από το ελληνικό ήλεκτρον, το κεχριμπάρι. Το λεξικό της Οξφόρδης, περιλαμβάνει 10.500 ελληνικές λέξεις, που αντιστοιχεί στο 21,6% αυτού του λεξικού. Λέξεις της αρχαίας ελληνικής, που ήταν δάνειο από την περσική, όπως η λέξη αγγαρεία ή εβραϊκές, όπως η λέξη σατανάς, δεν έχουν περιληφθεί στην εργασία. Η αγγλική, με βάση το λεξικό του Ουέμπστερ, έχει δανειστεί 57 λέξεις από την Τουρκική γλώσσα και 34 λέξεις από όλες τις σλαβικές γλώσσες. Η ελληνική, έχει δώσει 41.614 λέξεις. Το ερώτημα που προκύπτει, είναι πώς προκλήθηκε αυτή η επίδραση; Ιστορικά, ακολούθησε μερικά κύρια στάδια. Πρώτα, μέσω της λατινικής. Είναι γνωστό ότι από το 1800 μέχρι το 500 π.Χ., οι Έλληνες αποίκησαν την νότιο Ιταλία, επίσης το 146 π.Χ. οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν την Ελλάδα. Στο στάδιο αυτό, οι ρωμαίοι δέχονται την επίδραση του ελληνικού πολιτισμού και βεβαίως και της γλώσσας. Ο Ντουράν στην παγκόσμια ιστορία, υπολογίζει ότι την εποχή του Αυγούστου, είχαν ενσωματωθεί στη λατινική γλώσσα, περίπου 10.000 λέξεις. Το 55 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατακτούν την Αγγλία, την οποία κράτησαν υπό την κατοχή τους μέχρι το 410 π.Χ. Την περίοδο αυτή του εκρωμαϊσμού, των Κελτών, οι λέξεις που είχαν περάσει στη λατινική περνούν τώρα στην αγγλική ασυνείδητα. Λέξεις όπως αναιμία, αορτή, κακοήθης, έμφασις, αίνιγμα κλπ. Στη συνέχεια αλλάζουν πολλά με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού. Το 597 ο Άγιος Αυγουστίνος, φεύγει από τη Ρώμη και πηγαίνει στην Αγγλία για να εκχριστιανίσει τους άλλους. Το ευαγγέλιο όμως είναι γραμμένο στα ελληνικά. Λέξεις που περιέχονται σε αυτό και δεν υπάρχουν στην αγγλική, υιοθετούνται αναγκαστικά από την ελληνική. Λέξεις όπως, μάρτυρας, βάπτισμα, λειτουργία, λιτανεία κλπ. Το τρίτο στάδιο είναι η κατάκτηση της Αγγλίας από τους Νορμανδούς, το 1066 που κράτησε μέχρι το 1363. Λέξεις που πέρασαν από τη λατινική στη γαλλική γλώσσα, περνούν τώρα από τη γαλλική στην αγγλική. Το τέταρτο στάδιο, ξεκινάει μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης , όταν Έλληνες λόγιοι διασκορπίζονται μέσω της Ιταλίας σε όλη την Ευρώπη και φτάνουν στην Αγγλία. Διδάσκουν τα ελληνικά γράμματα και επειδή δεν υπάρχουν αντίστοιχες λέξεις στην αγγλική, αναγκάζονται να υιοθετήσουν ελληνικές λέξεις. Αρχίζει ένας νέος κύκλος δανεισμών για να κορυφωθεί με την ανάπτυξη των επιστημών το18ο και 19ο αιώνα. Το θέμα της ελληνικής δεν είναι μόνο η ποσότητα των λέξεων που υπάρχουν στην αγγλική, αλλά ένα θέμα ποιοτικό. Οι βασικές έννοιες, σκέψης και έκφρασης στην αγγλική, άρα και στις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες είναι λέξεις που έχουν παρθεί αυτούσιες από την ελληνική. Λέξεις όπως ανάλυση, σύνθεση, πρόβλημα, μέθοδος, θεωρία, μουσική, ορχήστρα, μελωδία, ρυθμός, δράμα, κωμωδία-τραγωδία. Δεύτερον, οι βασικές έννοιες της επιστημονικής ορολογίας είναι επίσης ελληνικές. Η επίδραση της ελληνικής επεκτείνεται σε 190 ονόματα ανδρών και γυναικών χριστιανικά και μη όπως Αλέξανδρος, Ανδρέας, Χριστόφορος, Ειρήνη, Μαργαρίτα κλπ. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως στις ΗΠΑ, λόγω της μετανάστευσης των νοτιοαμερικανών που χρησιμοποιούν πάρα πολλά ελληνικά ονόματα, όπως Σοφοκλής, Αριστείδης, Σωκράτης κ.λπ. Επίσης, έχουν μείνει σε μετάφραση 62 παροιμιακές εκφράσεις και αποφθέγματα, που πλουτίζουν την έκφραση και ομορφαίνουν το είδος, με το ίδιο ακριβώς εννοιολογικό περιεχόμενο που εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια περίπου, χρησιμοποιούμε και εμείς. Επίσης έχουν υιοθετηθεί πάνω από 300 λέξεις της ιστορίας και μυθολογίας μας, προσδίδοντας τα χαρακτηριστικά του ήρωα, σε άλλα άτομα. Η λέξη Μέντωρ είναι σύμβουλος και καθοδηγητής και προέρχεται από το φίλο του Οδυσσέα, στον οποίο είχε εμπιστευθεί την εκπαίδευση του γιου του Τηλέμαχου, όταν είχε φύγει για την Τροία. Ακόμα, η λέξη Νέστωρ σημαίνει σοφός και συνετός και προέρχεται από το γέροντα που διακρίθηκε στην Τροία, για τη σύνεσή του. Τόσο η αγγλική, όσο και η διεθνής ορολογία, τηρούν και σέβονται την παράδοση και τους κανόνες της ελληνικής Διατηρούν σε μεγάλο βαθμό την ιστορική ορθογραφία, διατηρούν σύνθετα σύμφωνα ή συμφωνικά συμπλέγματα, παρά το γεγονός ότι δεν τα προφέρουν, αρνούμενοι να ακολουθήσουν τη φωνητική ορθογραφία. Το Ψ μεταφέρεται σε PS, διατηρούν τους ελληνικούς πληθυντικούς παρόλο ότι για όλους τους ξένους είναι κάτι το εξαιρετικά δύσκολο. Η λέξη Ηπατίτις, διατηρεί τον ελληνικό πληθυντικό, ηπατίτιδες, φαινόμενο-φαινόμενα, κριτήριο-κριτήρια, φάλαγγα-φάλαγγες. Επιπλέον, διατηρούν τους κανόνες της γραμματικής, ως προς τη δημιουργία σύνθετων λέξεων. Στις δασεινόμενες λέξεις της ελληνικής, προσθέτουν το αγγλικό Η. Αν νομίζετε ότι πρόκειται για λίγες λέξεις, τονίζεται ότι μόνο στην ιατρική, υπάρχουν 23000 δασεινόμενες λέξεις, και στη ζωολογία, ένας επίσης μεγάλος κλάδος υπάρχουν 11000 ελληνικές δασεινόμενες λέξεις. Η απομάκρυνση από την ετυμολογία των λέξεων, δεν θα οδηγήσει μόνο στη στρέβλωση της γλώσσας μας και στη μείωση της γλωσσοπλαστικής μας ικανότητας. Οι επόμενες γενιές, δεν θα μπορούν να αναγνωρίσουν λέξεις της γλώσσας τους, που δανείστηκαν άλλες γλώσσες και δυστυχώς θα είναι εξευτελιστικό, να μην ξέρουν και το πως γράφεται η ίδια τους η πατρίδα. Θα γράφουν το Ελλάς με λατινικούς χαρακτήρες χωρίς το Η. Ορισμένοι δεν καταλαβαίνουν ότι η παραμέληση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σήμερα, θα σημαίνει αύριο αμφισβήτηση της εθνικής μας ταυτότητας, που δεν θα είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί με διαδηλώσεις και συλλαλητήρια. Όσοι μεθοδεύουν την αντικατάσταση του ελληνικού αλφαβήτου από το λατινικό, δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτό θα σημαίνει σε επιστροφή σε πολλούς κανόνες της αρχαίας ελληνικής, άρα και της δασείας. Γιατί όμως η κοσμοκράτειρα Αγγλία με τις τόσες κατακτήσεις διάλεξε την ελληνική για τους δανεισμούς της; Ο πρώτος λόγος είναι ο πλούτος των ρημάτων μας που παρέχει τη δυνατότητα να επιλέξεις μεταξύ πολλών συνωνύμων για να εκφραστείς με επάρκεια και εννοιολογική ακρίβεια. Δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι Αμερικανοί όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα κυριολεξίας δηλαδή "οι Έλληνες έχουν τη λέξη για αυτό". Δεύτερο στοιχείο, είναι η πλαστικότητα των λέξεων από τις οποίες μπορούν να βγουν πολλά παράγωγα. Τα 394 λήμματα της ιατρικής ορολογίας, δημιουργούν 17.000 παράγωγα. Ο Λαβουαζιέ, χρησιμοποίησε την ελληνική, για να δώσει ονομασία σε χημικά στοιχεία, όπως το χλώριο. Τρίτο στοιχείο, είναι η μαγεία της ιστορίας, και της ετυμολογίας της. Συχνά πίσω από μια λέξη, κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία. Όπως στη λέξη λακωνικός, κρύβεται όλη η απλότητα της ζωής των Σπαρτιατών. Η ελληνική χαρακτηρίζεται ως η γλώσσα των επιστημών, αφού λέξεις που υπάρχουν στην αγγλική, δεν χρησιμοποιούνται και όταν πρόκειται για επιστημονικούς όρους, π.χ. ελληνικά η έρημος, αγγλικά desert, αλλά λένε erimology. Υπάρχει ένας διαχωρισμός δημώδους και λογίας γλώσσας, με μόνη διαφορά, ότι τη θέση της λογίας, καταλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό, η ελληνική γλώσσα, είτε γιατί θέλουν να προσδώσουν κύρος στο αντικείμενο της μελέτης του κλάδου, είτε γιατί υπάρχει η παράδοση υιοθέτησης ελληνικών λέξεων, εδώ και αιώνες. Όλα αυτά, δεν αποτελούν ένα μακρινό παρελθόν, αλλά σημερινή ζώσα πραγματικότητα. Η επιστημονική γλώσσα, είναι αγγλική και λίγα κράτη όπως η Γαλλία, η Σουηδία και η Ιταλία, προσπαθούν να αντισταθούν. Οι περισσότερες χώρες, χρησιμοποιούν αυτούσιους τους αγγλικούς όρους. Έτσι η ελληνική, με φορέα την αγγλική, έχει διεισδύσει σε πολλές λατινογενείς γλώσσες. Η τουρκική γλώσσα, δανείζεται όλη την επιστημονική της ορολογία από την αγγλική, αυτό δείχνει την τεράστια σημασία που έχουν για την Ελλάδα αυτά τα σημεία σε πολιτικό και πολιτιστικό επίπεδο. Η Ελλάδα μπορεί να είναι μια μικρή χώρα και να έχει μείνει πίσω σε πολλούς τομείς, η γλώσσα της όμως έχει ακολουθήσει τη δική της δυναμική πορεία, έχει διεισδύσει σε πολλές γλώσσες. Η γλώσσα για μας τους Έλληνες είναι κάτι περισσότερο από στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι το ενωτικό στοιχείο που κράτησε τον ελληνισμό συσπειρωμένο και τον βοήθησε να ξεπεράσει τις εθνικές περιπέτειες. Να είμαστε περήφανοι γιαν ανεκτίμητο θησαυρό μας και να το καταλάβουν αυτό και τα παιδιά μας. Bραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών  το λεξικό του Αριστείδη Κωνσταντινίδη «οι ελληνικές λέξεις στην αγγλική γλώσσα»

Μια τραγική σελίδα στην εκκαθάριση των Ρωμιών, 1914-1924

Η περίοδος μεταξύ των ετών 1914-1924 αποτελεί τον πιο τραγικό και μεγάλο κρίκο της αλυσίδας της εκκαθάρισης των Ρωμιών της Ανατολής. Τούτο διότι με τις επιχειρήσεις εκκαθάρισης, ο πληθυσμός άνω των δυο εκατομμυρίων Ρωμιών στο τέλος της περιόδου μειώθηκε στους 120 χιλιάδες (σ.σ. Ρωμιοί της Πόλης, Ίμβρου, Τενέδου). Έχουμε να κάνουμε με την υλική και ηθική θυματοποίηση ενός πληθυσμού πλέον των 1.880.000 χιλ. ατόμων, ενός γηγενή λαού της Ανατολής του οποίου αφαιρέθηκε το δικαίωμα να ζήσει.

Άρθρο της Pervin Erbil*, όπως παρουσιάστηκε στην εφημερίδαΔρόμος, 30 Μαΐου 2011

Η εκκαθάριση αυτή με τον τρόπο που εκτελέστηκε και εξελίχθηκε, από πλευράς οικονομίας, πολιτικής, ηθικής και πολιτισμού έχει τις διαστάσεις ενός μείζονος κλίμακας ανθρώπινου δράματος.

Η εκρίζωση της ρωμαίικης κοινότητας από τα εδάφη, που ζούσε για τρεις χιλιάδες χρόνια και είχε δημιουργήσει έναν πρωτοπόρο πολιτισμό σε αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον, ξεκινά με την πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από το κόμμα «Ένωση και Πρόοδος». Το οθωμανικό κράτος που βρίσκονταν στην κυριαρχία των Ενωτικών μετά από αυτό το πραξικόπημα στις αρχές του 1913, ενστερνίστηκε την πολιτική επιλογή όχι μόνο της εκκαθάρισης των Ρωμιών αλλά και όλων των μη μουσουλμανικών πληθυσμών και εφάρμοσε αυτήν την πολιτική χωρίς κανένα οίκτο και με μεθόδους άκρατης βίας.

Στην πλευρά αυτή της θάλασσας δεν είναι αρκετά γνωστές οι διαστάσεις της κοινωνικής τραγωδίας και τα επακόλουθά της που προέκυψαν κατά την εφαρμογή αυτής της κρατικά οργανωμένης πολιτικής εκκαθάρισης.

Ωστόσο το παχύ νέφος ομίχλης σιγά-σιγά διαλύεται. Η αιτία είναι ότι η μη κρατική ιστοριογραφία με σκληρούς αγώνες ενημερώνει περισσότερους ανθρώπους. Παρ’ όλα αυτά θεωρώ χρήσιμο να γίνει έστω και σύντομη υπενθύμιση για τα γεγονότα.

Αρχές του 1913 η «Ένωση και Πρόοδος» καταλαμβάνει την εξουσία του οθωμανικού κράτους. Η πρώτη ενέργεια των Ενωτικών είναι η εκκαθάριση των Ρωμιών της Θράκης, των παραλίων του Αιγαίου και Μαρμαρά (Ιανουάριος-Αύγουστος 1914) και στη συνέχεια των Αρμενίων (έναρξη Απρίλιος 1915) που συμπεριλαμβάνουν εκτοπισμούς και σφαγές.

Μετά από ένα χρόνο,τον Νοέμβριο του 1916 στόχος είναι οι Ρωμιοί της Μαύρης Θάλασσας. Όλοι οι Ρωμιοί της παραλίας του Πόντου από την Τρίπολη μέχρι την Σαμψούντα χωρίς καμιά διάκριση παιδιών, γέρων, γυναικών εκδιώκονται από τα σπίτια τους, χωρίς να επιτραπεί να πάρουν τίποτα μαζί τους και οδηγούνται σε πορεία πολλών μηνών. Χάνουν την ζωή τους 350 χιλιάδες άτομα.

Στις δε άλλες περιοχές οι ρωμιοί άντρες επιστρατεύονται κατά περιόδους και οδηγούνται στα περιβόητα «Αμελέ Ταμπουρλαρί» (Τάγματα Εργασίας). Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρώπων πεθαίνει από πείνα, κούραση, ασθένειες παλεύοντας με τις ψείρες.

Μετά από τη στρατιωτική απόβαση του ελληνικού κράτους στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919, το κράτος σκληραίνει τη στάση του προς τους Ρωμιούς της Ανατολής. Το κράτος συλλαμβάνει άντρες πάνω από 15 ετών, τους αλυσοδένει και τους εξορίζει. Μια εξορία που δεν έχει επιστροφή. Στους δε εναπομείναντες πίσω ανυπεράσπιστους εξαπολύει επιθέσεις στέλνοντας Τσετέδες, συμμορίες λιποτακτών από τις φυλακές και το στρατό. Το κακό αυτό πήρε την ζωή πολλών γυναικών, κοριτσιών και παιδιών.

Το κλίμα αυτό τρόμου δημιούργησε πανικό και εξανάγκασε μεγάλο αριθμό Ρωμιών να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Ο αριθμός των ατόμων που διέφυγαν στην Ελλάδα πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών (1923) μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, είναι ένα εκατομμύριο. Αυτοί δε που έφυγαν με την ανταλλαγή είναι 192.356 άτομα. Εξαιρέθηκαν 120.000 Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου.

Εξετάζοντας τους αριθμούς αυτούς βλέπουμε μια μεγάλη απώλεια πληθυσμού 687.644 ανθρώπων. Είναι αυτοί που δεν κατάφεραν να διαφύγουν, αυτοί που δεν επέζησαν.

Οι επιχειρήσεις εκκαθάρισης δεν μπορούν να θεωρηθούν σαν πράξη εκδίκησης αφού ξεκίνησαν πριν από τουλάχιστον πέντε χρόνια από την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη. Εξάλλου η εκκαθάριση είναι μέσα στο πρόγραμμα της «Ένωσης και Προόδου». Στους τροχούς που γυρνούσαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία υπήρχε ένας πολύ σημαντικός αριθμός πληθυσμός Ρωμιών που ήταν μικροέμποροι, τεχνίτες, εισαγωγείς-εξαγωγείς, έμποροι, βιομήχανοι καθώς επίσης και καλλιεργητές γης. Επίσης με την παράδοση χιλιάδων ετών διέθεταν ένα μοναδικό πλούτο που στηρίζονταν στη συμπύκνωση εμπειριών γνώσης και ικανοτήτων. Είναι Χριστιανοί και αυτή η βαθειά ριζωμένη παράδοση πολιτισμού είναι εμπόδιο στους σκοπούς του κόμματος «Ένωση και Πρόοδος» να τους εκτουρκίσει.

Η οικονομική και κοινωνικοπολιτική δομή της Ρωμαίικης Κοινότητας μέσα στο Οθωμανικό Σύστημα αποτελεί τη βασική αιτία του προγράμματος εκκαθάρισης που υπέστη.

Μια άλλη αιτία είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκονταν το οθωμανικό Κράτος από πλευράς κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής κατάστασης που από το 1913 παίρνει την μορφή ενός μικρού κράτους που χάνει συνέχεια εδάφη και βρίσκεται σε μια κατάσταση μεγάλης ανασφάλειας.

Η «Ένωση και Πρόοδος» το 1913 παίρνοντας και την υποστήριξη του διεθνούς ιμπεριαλισμού στον οικονομικό και τεχνικό τομέα καταλαμβάνει την εξουσία. Τα βήματα που θα ακολουθήσει πλέον είναι η επανοργάνωση του κράτους με φυλετικές αρχές και την εθνικο-θρησκευτική ομογενοποίηση (Μουσουλμάνοι-Τούρκοι) όλης της χώρας. Η διαπίστωση από πλευράς των Ενωτικών της αδυναμίας ομογενοποίησης των ρωμαίικων και αρμενικών πληθυσμών που ασχολούνται με τους σημαντικούς οικονομικούς τομείς υπηρεσιών, τέχνης και εμπορίου, τους οδηγεί στην επιλογή του προγράμματος εκκαθαρίσεων.

Με αυτόν τον τρόπο τίθεται σε εφαρμογή ένα απάνθρωπο και αισχρό πρόγραμμα και η Ανατολή πλέον δεν είναι τόπος ζωής για τους μη μουσουλμάνους. Κατά την εκτέλεση όλων αυτών των εγκλημάτων, με υποχωρήσεις και ανταλλάγματα, εξασφαλίζεται η υποστήριξη του διεθνούς ιμπεριαλισμού και πρωτίστως του γερμανικού που παρέχει υποστήριξη στις ενέργειες των εκκαθαρίσεων. Το κόμμα της «Ένωσης και Προόδου» παρ’ όλο το πρόγραμμα αυτό της εκκαθάρισης, δεν κατάφερε να κρατήσει στην ζωή το οθωμανικό Κράτος. Όμως η ίδια ομάδα με λίγες απουσίες κατάφερε να ιδρύσει ένα νέο κράτος και να συνεχίσει την ιδεολογία του μέχρι τις μέρες μας. Τα διαδραματισθέντα εκτός κάθε νόμου εγκλήματα που ακολούθησαν, με τις παράλληλες παραβιάσεις της Συνθήκης της Λωζάννης για την ανταλλαγή των πληθυσμών, είναι έργο της ίδιας ομάδας.

Η ίδρυση ενός «ισχυρού» κράτους, απαλλαγμένο από τους μη μουσουλμάνους, δεν είναι η μοναδική επιτυχία του κόμματος «Ένωση και Πρόοδος». Το κόμμα αυτό έγινε κυρίαρχο του πλούτου και των περιουσιών αυτών που διέγραψε από τη γεωγραφία της Ανατολής. Ακολούθησε η «νομιμοποίηση» της ληστείας αυτής με αποφάσεις του κοινοβουλίου και της συγκλήτου, δηλαδή ένας παράνομος πλουτισμός.

Βλέπουμε εδώ ότι έχουμε δυο τρυγόνια με έναν σμπάρο.

Σαν συμπέρασμα, τα παιδιά αυτών που άφησαν παντού ίχνη στην Ανατολή, αν προς στιγμή δεν μετρήσουμε τους τρεις χιλιάδες που ζουν στην Κωνσταντινούπολη, δεν ζουν πλέον ανάμεσά μας. Αυτή είναι η αιτία που τα μνημεία τους, οι εκκλησίες τους, τα θέατρα και τα σχολεία τους, οι στέρνες τους, τα κοιμητήρια είναι έρημα, απροστάτευτα, κατεστραμμένα.

Το κόμμα «Ένωση και Πρόοδος» όταν σχεδίαζε και εκτελούσε το πρόγραμμα εκκαθάρισης κατά των μη μουσουλμάνων δεν ρώτησε τους άλλους που ζούσαν στην Ανατολή. Όμως έκανε το παν να τους κάνει συνενόχους. Μερικές φορές τα κατάφερε και όταν δεν τα κατάφερε δημιούργησε μίσος.

Αν είχε ρωτήσει την γνώμη του μωσαϊκού των λαών που ζει στην Ανατολή χωρίς καμιά αμφιβολία θα λάμβανε αρνητική απάντηση στην καταστροφή αυτής της ειρηνικής συνύπαρξης.

Το μωσαϊκό αυτό θα έλεγε ότι είναι ευτυχισμένο με τους γείτονές του και θα έλεγε ότι του αρέσει να ακούει τα ελληνικά και αρμένικα τραγούδια που λέγονται από τους γείτονες στα σπίτια τους, στα θέατρα τους…

Σίγουρα δεν θα ενέκρινε με κανέναν τρόπο τα κοιμητήριά τους να μένουν απροστάτευτα, κακόμοιρα και χωρίς κανέναν επισκέπτη.

* H Pervin Erbil γεννήθηκε στην πόλη Ντιγιαρμπακίρ της Τουρκίας το 1959. Μετά την ολοκλήρωση της στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσής της σε διάφορες πόλεις της Μικράς Ασίας, σπούδασε στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της Σχολής Γεωγραφίας Γλωσσών και Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Εργάζεται ως ερευνήτρια Κοινωνικών Επιστημών στο Ozgur Universite Forumu Vakfi. Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο της «Η Νιόβη θρηνούσε για τη Μικρά Ασία», από τις εκδόσεις Τσουκάτου το 2003.

Το στρες κατά την εγκυμοσύνη επηρεάζει τη ψυχική υγεία του παιδιού

Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν Γερμανοί επιστήμονες ύστερα από μακροχρόνια έρευνα που έγινε σε 25 γυναίκες. Όπως υποστήριξαν, οι έγκυες που υποβάλλονται σε συνθήκες έντονου στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν μεγάλες πιθανότητες να το μεταδώσουν στα έμβρυα, προκαλώντας τους μόνιμες επιπλοκές.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ψυχολογική διάθεση της μητέρας μπορεί να έχει άμεση επιρροή στη συμπεριφορά του παιδιού, καθιστώντας ζωτικής σημασίας τη περίοδο της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, τόνισαν ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες οι οποίοι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ψυχική υγεία του, όπως το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει.

Οι επιστήμονες, θέλοντας να παρακολουθήσουν την εξέλιξη των παιδιών που σήμερα είναι μεταξύ 10 και 19 ετών, εξέτασαν τόσο τα γονίδια των μητέρων όσο και των ίδιων. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως μερικά από τα παιδιά παρουσίασαν κάποια αλλαγή σε ένα συγκεκριμένο γονίδιο, τον υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών. Πρόκειται για το γονίδιο που βοηθά στη ρύθμιση της ορμονικής αντίδρασης του οργανισμού απέναντι στο στρες. Μία γενετική αλλοίωση που πραγματοποιείται όταν το μωρό αναπτύσσεται ακόμη στη μήτρα της μητέρας.

Οι μητέρες των συγκεκριμένων παιδιών που παρουσίασαν αυτή τη γενετική αλλαγή, ζούσαν υπό τη συνεχή απειλή οικογενειακής βίας είτε από το σύζυγο είτε από το σύντροφό τους. Συνθήκες που όπως φάνηκε από τα αποτελέσματα της έρευνας, επηρέασαν τη ψυχική υγεία των μωρού.

Όπως υποστήριξε ο Thomas Elbert, ένας από τους επικεφαλής της συγκεκριμένης έρευνας, «παρατηρείται ότι τα νεογνά τα οποία κατά τη διάρκεια της κύησης βρίσκονται μέσα σε ένα φορτισμένο περιβάλλον, επηρεάζονται και εξελίσσονται σε ευαίσθητους και ευάλωτους ανθρώπους».

Στο παρελθόν, μία αντίστοιχη έρευνα που είχε γίνει σε εγκύους είχε δείξει ότι τα νεογέννητα είχαν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν σχιζοφρένεια. Συγκεκριμένα, το συμπέρασμα ήταν ότι τα παιδιά των γυναικών που βρισκόταν στο δεύτερο μήνα της κύησης κατά τη διάρκεια του αραβο - ισραηλινού πολέμου τον Ιούνιο του 1967 είχαν σημαντικά αυξημένα ποσοστά εκδήλωσης σχιζοφρένειας όταν ενηλικιώθηκαν.

Το 1979, ένας Αυστριακός μαιευτήρας, ο Ε. Reinold, μελέτησε σε μία έρευνα την αντίδραση του εμβρύου στις μητρικές συγκινήσεις. Ζητήθηκε από ένα μεγάλο αριθμό εγκύων να χαλαρώσουν σε ένα κρεβάτι, ενώ ένα μηχάνημα υπέρηχων κατέγραφε τις εμβρυϊκές κινήσεις. Όταν η μητέρα και το έμβρυο ήταν απόλυτα χαλαροί, ο γιατρός έλεγε στις γυναίκες ότι δεν εντόπιζε καμία κίνηση του μωρού. Σαν αποτέλεσμα το έμβρυο άρχιζε αμέσως να κινείται. Η εξήγηση όπως υποστήριξε ο Reinold ήταν απλή. Στα λόγια του γιατρού οι μητέρες ανησυχούσαν και η αδρεναλίνη που έμπαινε στο αίμα τους περνούσε και στην κυκλοφορία του εμβρύου, ωθώντας το σε κατάσταση ταραχής.